Een hoogsensitief kind voelt vaak extra sterk wat er om hem of haar heen gebeurt. Deze kinderen hebben een gevoelig zenuwstelsel waardoor ze prikkels en emoties intens binnenkrijgen. Soms zijn ze sneller geraakt of trekken ze zich even terug als het te druk wordt. Dit kan voor ouders, leerkrachten en het kind zelf soms lastig zijn. Toch zijn er ook mooie kanten aan deze eigenschap.
De unieke eigenschappen van een gevoelig kind
Veel mensen denken dat gevoeligheid alleen lastig is. Toch is hooggevoelig zijn veel meer dan dat. Kinderen die gevoeliger zijn, hebben vaak een goed inlevingsvermogen en zijn zorgzaam. Ze merken kleine veranderingen meteen op. Een boze blik of een drukke sfeer in de klas voelen ze direct aan. Terwijl ze rustig kunnen lijken, maken ze vaak veel gedachten en gevoelens mee in hun hoofd. Ze kunnen snel schrikken van harde geluiden of onverwachte veranderingen en hebben meestal meer tijd nodig om gebeurtenissen te verwerken. Tegelijk zijn deze kinderen vaak creatief, fantasierijk en open voor de schoonheid van kleine dingen in het dagelijks leven.
Prikkels en emoties lopen vaak samen op
Het komt regelmatig voor dat een gevoelig kind moeite heeft met drukte, felle lichten, harde muziek of veel mensen op een nieuwe plek. Alles komt sterker binnen dan bij andere kinderen. Na een feestje, een drukke schooldag of een uitje zijn ze soms sneller moe. Omdat ze veel voelen, zijn ze vatbaarder voor stemmingen van anderen. Is er spanning thuis of in de klas, dan kan het kind hierop reageren met huilen, boosheid of teruggetrokken gedrag. Soms zie je dat kinderen snel ontroerd zijn, bijvoorbeeld bij een mooie film of als iemand verdrietig is. Ook goed bedoelde opmerkingen kunnen daarom harder aankomen.
Wat een gevoelig kind nodig heeft
Een kind dat prikkels sterk binnenkrijgt, heeft behoefte aan rust en duidelijke grenzen. Het helpt om een vaste dagindeling te maken en niet te veel te plannen op één dag. Sommige kinderen vinden het fijn om zich even terug te trekken op een rustig plekje als het te druk is. Praat samen over wat ze voelen, zonder te oordelen. Dat helpt ze om zichzelf beter te begrijpen. Leg bijvoorbeeld uit dat het goed is om hun eigen grenzen aan te geven. Geef ook complimenten als ze duidelijk zeggen wat ze nodig hebben. Op school is het fijn als de leerkracht weet hoe het kind zich voelt en zo nodig rekening houdt met drukte, verrassingen en klassenactiviteiten. Zo krijgt het kind het vertrouwen dat zijn of haar gevoel er mag zijn.
De positieve kanten van gevoeligheid bij kinderen
Een groot voordeel is dat gevoelige kinderen vaak veel creativiteit, zorgzaamheid en verbeelding hebben. Ze zien details die anderen soms over het hoofd zien. Op sociaal gebied zijn ze vaak goede luisteraars en bieden ze steun aan vrienden of klasgenoten die het moeilijk hebben. Deze kinderen spelen niet alleen, ze bedenken nieuwe spelvormen en verzinnen verhalen. Hun dromerige karakter zorgt ervoor dat ze soms prachtige ideeën hebben. Hoewel het niet altijd makkelijk is om gevoeliger te zijn, kan deze eigenschap later juist een kracht zijn. Veel volwassenen die vroeger gevoelig waren, werken bijvoorbeeld graag met dieren, zijn creatief bezig of kiezen beroepen waar mensen echt luisteren en meeleven belangrijk vinden.
Kijken naar wat goed gaat
In de opvoeding is het belangrijk om niet alleen te letten op de dingen die lastig zijn. Geef ook aandacht aan wat wél goed gaat. Ziet het kind iets moois of helpt het zonder dat je het vraagt? Geef dan een compliment. Op die manier groeit hun zelfvertrouwen. Iedereen mag verschillend zijn, en kinderen leren dat hun gevoeligheid hen juist iets bijzonders geeft. Samen praten, luisteren en ruimte geven aan wat ze voelen maakt dat gevoelige kinderen goed kunnen opgroeien tot zelfbewuste en gelukkige mensen.
Meest gestelde vragen over hoogsensitieve kinderen
Hoe herken je een hoogsensitief kind?
Een kind dat gevoelig is voor prikkels, emoties en stemmingen van anderen kan hoogsensitief zijn. Deze kinderen schrikken snel, voelen zich vaker overprikkeld en trekken zich soms terug als het te druk wordt.
Kan een gevoelig kind zich aanpassen aan drukke situaties?
Een gevoelig kind kan leren omgaan met prikkels, maar heeft vaak behoefte aan extra rustmomenten voor of na drukke situaties. Het helpt als ouders of verzorgers hier rekening mee houden.
Is hoogsensitiviteit hetzelfde als autisme of ADHD?
Hoogsensitiviteit lijkt soms op autisme of ADHD door overeenkomsten in gedrag, zoals terugtrekken of snel afgeleid zijn. Toch zijn het verschillende dingen. Hoogsensitiviteit gaat vooral over het sterker ervaren van prikkels en gevoelens.
Moet je professionele hulp zoeken voor een gevoelig kind?
Vaak hebben gevoelige kinderen vooral begrip, structuur en rust nodig. Als het kind veel last heeft van zijn gevoeligheid of vastloopt op school of thuis, kan extra hulp van een professional helpen.